Verslag 7 april 2008 door Peter Otterlo
De kerkzaal was behoorlijk gevuld toen maandag 7 april de gemeentelijke Volksraadpleging op het programma stond. Het zou deze avond de gemeente duidelijk worden wat zoal de wensen zijn van de bewoners van Ugchelen. De Dorpsraad Ugchelen was niet direct enthousiast geworden bij het maken van de plannen voor deze consultatie van het volk, maar uiteindelijk werd de club van Wim de Haas toch ook meegezogen in de opwinding van de Volksraadpleging. En het moet gezegd worden, het consulteren van de inwoners was best een boeiende zaak al waren de uitkomsten niet direct verrassend en revolutionair te noemen.
De presentatie was deze avond in handen van Drikus Mulder, het pseudoniem van een dialect sprekend boerentype die op een ontspannen wijze, met soms wat grappen en grollen de avond naar zijn hand moest zetten. Jammer eigenlijk dat de gemeente bij deze presentatie was uitgegaan voor deze vorm, immers niet iedereen beheerst het Veluwse taaltje. Ugchelen is bepaald geen dorp van dialect sprekende mensen en tijdens een openbare bijeenkomst zal eigenlijk verstaanbaar Nederlands moeten worden gesproken.
Drikus vertelde desgevraagd dat bij het kiezen van deze vorm van presenteren is uitgegaan omdat dit soort bijeenkomsten soms een scherp karakter kunnen hebben en dat door zo’n luchtige wijze van presentatie de samenkomst wat gemoedelijker gemaakt kan worden. Gelukkig was in Ugchelen ‘gemoedelijkheid’ troef en werd er op prettige wijze gediscussieerd over de onderwerpen die in eerdere instantie al waren aangedragen. De grootste controverse leek het onderwerp ‘hondenpoep’ te worden, echter bij stemming bleek dat de gemiddelde Ugchelenaar zich daar niet echt druk over maakt. Het probleem werd gekwalificeerd als het minst belangrijke.
De belangstelling van de mensen uit de zaal moet de organisatie goed hebben gedaan. Een flink deel daarvan had een uurtje eerder meegedaan aan een maaltijd.
Een heerlijk stamppotbuffet, dat was verzorgd door slagerij Woutersen. Het diner werd afgesloten met een ijstoetje van IJskaffee De Kei. Misschien dat dit etentje wel de reden was van de goedgemutstheid.
In ieder geval wilde een aantal bezoekers nog wel een woordje zeggen. Zoals Wim Kers die een warm pleidooi hield voor de Ugchelense sprengen en beken waarbij hij zelfs pleitte voor een educatief centrum of een museum. (Zie elders in dit blad). En natuurlijk Wim Schut die nog eens van leer trok om nu eindelijk de nieuwbouw van een Dorpshuis eens hoog op de gemeentelijke agenda te krijgen. Grootst discussiepunt vormde het formuleren van de plannen rond verbetering van het dorpscentrum, en dan vooral hoe dat aandachtpunt geformuleerd moesten worden alvorens het in stemming kon worden gebracht.
De Bron belangrijkste nieuwsbron
Het Ugchelense blad De Bron kon tijdens de gemeentelijke Volksraadpleging van maandag 7 april een geweldige opsteker incasseren. Op de vraag: ‘’Hoe ontvangt u het liefst informatie over Ugchelen?’’, bleek dat maar liefst 49.5 procent van de aanwezigen de voorkeur geeft aan dit blad. Een niet te kloppen percentage. Het was wellicht niet de belangrijkste uitkomst van deze avond, niettemin een geweldig compliment voor de uitgever en de medewerkers van De Bron.
De aanwezige redactieleden en andere medewerkers van dit blad incasseerden dat compliment dan ook met een zeer goed gevoel. En dat het met de bezorging ook wel goed zit, bewees de vraag of de aanwezigen De Bron ontvangen. Maar liefst
99.1 procent antwoordde per stemkastje bevestigend.
Fraaie uitkomsten, die bij mederedacteur Frans Munters na afloop met trots de vraag ontschoot: ‘’Heb je dat gezien van De Bron?’’ Overigens was het vreemd dat in het rijtje mogelijkheden dat gekozen kon worden, de naam van De Stentor ontbrak. De website van de gemeente scoorde op deze vraag 0 procent en ook dat is een veelzeggend cijfer.
Vurig pleidooi voor een nieuw Dorpshuis
Dat een nieuw Dorpshuis hoog op het verlanglijstje stond van de inwoners van Ugchelen (40 procent), was beslist geen nieuwtje tijdens de gemeentelijke Volksraadpleging. Al vele jaren is deze wens – met stip – ook de koploper op de prioriteitenlijs van de Dorpsraad en Ugchelens Belang. Het gevecht duurt en duurt, maar veel terreinwinst wordt er niet geboekt. Een kwestie van lange adem.
Het krachtig bepleitte project heeft heel wat voeten in de aarde. Planologie, infrastructuur, financiën en samenwerking spelen daarbij een grote rol. Wat betreft de plaats waar het multifunctionele Dorpshuis zou moeten worden gebouwd, daarover liepen de meningen in de Bronkerk wel wat uiteen. Ruim 47 procent vindt de huidige plek zeer geschikt, 2 procent minder koos voor een locatie in het dorpscentrum. De locatie Steenbeek viel volslagen in het niet bij deze percentages.
Een andere grote wens van de deelnemers aan deze Volksraadpleging was het maken van een goed centrumplan. Maar liefst 64 procent van de stemmers zette hoog in op de verbetering van het dorpshart. Ook het opknappen van het gebied rond de Molecatenlaan scoorde hoog (37 procent). Daarbij speelt ook nog de wens om te komen tot de aanleg van een dorpsplein nog een enigszins bescheiden rol (25 procent).
Met de twee belangrijkste uitkomsten kwam Ugchelen bepaald niet goedkoop voor de dag. Er zal nog heel wat water door de sprengen en beken stromen alvorens beide wensen zijn vervuld. Sommige inwoners van Ugchelen waren na afloop dan ook rechtuit in hun oordeel: ‘Dit maken wij allemaal niet meer mee!’ Ruim 33 procent van de bezoekers was dan ook ouder dan
65 jaar. Tot 35 jaar was bijna niemand aanwezig.
In ieder geval gaan de resultaten van deze Volksraadpleging mee naar het Stadhuis waar de coördinator van de Toekomstagenda Hans Hoogvorst de Ugchelense inbreng gaat bespreken met instellingen als woningcorporaties, Wisselwerk, Dorpsraad en Gemeente Apeldoorn. Aan de hand van die besprekingen wordt een stadsdeelplan gemaakt om dat aan de gemeenteraad te presenteren. Omdat verschillende politieke partijen aanwezig waren op deze bijeenkomst, zal het hen straks niet vreemd in de oren klinken indien bepaalde Ugchelense wensen in de raad worden behandeld.
Pleidooi voor Ugchelens museum
Wim Kers uit Ugchelen maakt zich al een groot aantal jaren sterk voor een goed beheer van de Veluwse sprengen en beken, in het bijzonder ook voor de waterstromen in ons dorp. Ook de cultuurhistorie van de watergangen gaat hem zeer ter harte. Het was niet vreemd dat juist hij een pleidooi hield tijdens de Volksraadpleging in Ugchelen. Als voorzitter van de commissie ‘Water’ van de Dorpsraad bracht hij het belang van die sprengen en beken onder woorden.
Wim Kers benadrukte in zijn toespraak: ’De ontwikkeling van Ugchelen is voornamelijk te danken aan onze sprengen en beken en de daaruit voortvloeiende papierindustrie en later de wasserij-industrie. Het water uit onze sprengen en beken was vanaf de 17e eeuw bepalend om deze industrietakken mogelijk te maken. Tot ongeveer 1900 waren er vele papierfabriekjes in het dorp.
In de 20e eeuw werden door de oprukkende mechanisatie de meeste van deze papierfabriekjes omgebouwd tot wasserijen. Alleen papierfabriek van Houtum en Palm in Ugchelen heeft zich hier weten te handhaven. In al die jaren is het heldere, schone water uit onze sprengen erg belangrijk gebleken. Tegenwoordig wordt het proceswater voor de industrie niet meer uit de beken gehaald maar opgepompt.
Toch blijven de sprengen en beken nog steeds belangrijk voor tijdens calamiteiten bij wateroverlast, het afvoeren van regenwater, het voeden van de Grift en misschien thans nog wel de meest belangrijke, ze vormen n.l. het prachtige groene lint in ons mooie bosgebied en dorp, wat dan tevens de groene verbindingszone vormt met Apeldoorn en voor velen een prachtig wandelgebied. Wij hebben al een aantal monumenten in Ugchelen die refereren aan de achterliggende tijd zoals het waterrad bij de Hamermolen en het waterrad bij de Bouwhof molen. Onlangs is begonnen met de bouw van het appartementencomplex op de voormalige Hokatex terrein. Ook hier komt op de plaats, waar ooit de Winnemolen was, een waterrad met een diameter van 2.60 meter. Verder zal er binnenkort in de nieuw te ontsluiten Eendrachtspreng ter hoogte van de voormalige papierfabriek van Van Gelder ook een kunstwerk gemaakt worden dat herinnerd aan het papiertijdperk.
Al dit moois verdient het om er zuinig op te zijn en goed te onderhouden. Eigenlijk zouden er op het Hokatex- terrein enkele voorzieningen moeten komen waar de educatie de boventoon voert. Het liefst zou ik daar een klein museumpje zien met relikwieën uit de papier- en wasserij-industrie. Daar kan dan ook aandacht wordt gegeven aan de flora en fauna in dit gebied.
Het is misschien niet haalbaar. Mogelijk kunnen er wel publicatieborden komen met uitleg over de situering en functie van onze sprengen en beken. De Dorpsraad hoopt dat als er een budget komt voor dit voorstel, we samen met Gemeente, Waterschap en mogelijk met anderen die hierover goede ideeën hebben, dit plan verder kunnen uitwerken’’, zo besloot Wim Kers zijn inleiding. Applaus was zijn loon.
